Ne Amaçlandı?
Sporcuların dayanıklılık antrenmanı, trigliseritlerin lipolizine yol açan lipid mobilizasyonu ve oksidasyonuna sebep olur. Bu tür eforlar sırasında plazma esterleşmemiş yağ asitlerinin toplam konsantrasyonundaki artış (adipoz dokusunda artan lipolizin bir sonucu olarak) kanıtlanmış olmasına rağmen, egzersizin bu yağ asitlerinin yüzde dağılımı üzerindeki etkisi hakkında çok az şey bilinmektedir.
Bazı çalışmalarda orta şiddette egzersiz ve tükenene kadar egzersizin plazma yağ asitlerinin yüzdesini değiştirdiği bildirilse de bu konuda bir fikir birliği yoktur. Spor bilimlerinde tartışılan konulardan biri de, yüksek yoğunluklu egzersizlerde enerji tasarrufu sağlayan bir ek besin maddesi olarak orta zincirli doymuş yağların kullanılmasıdır. Bu çalışmada egzersiz sırasında orta zincirli ve uzun zincirli yağ asitlerinin konsantrasyonlarını karşılaştırmak amaçlanmış.
Nasıl Yapıldı?
Araştırmaya, Rus kros kayağı ekibinden 15 çok iyi antrene erkek sporcu katılmış. Katılımcılar farklı günlerde sırasıyla tükenene kadar devam eden ergometre testini, 1,3 km kayak yarışını (sprint, yüksek yoğunluklu egzersiz) ve 15 km kayak yarışını (orta mesafeli, orta yoğunluk egzersizi) tamamlamışlar. Kapiler kan örnekleri egzersizden önce ve üç farklı koşul altında alındı:
- tükenene kadar devam eden agzersiz testinden hemen sonra,
- kısa mesafeli bir yarıştan (1,3 km) 5 dakika sonra ve
- orta mesafeli bir yarıştan (15 km) 15 dakika sonra.
Plazma yağ asidi profili, gaz-sıvı kromatografisi kullanılarak belirlenmiş.
Ne Bulmuşlar?
Sonuçlara göre, yarışma öncesi dönemde kayakçıların başlangıç yağ asidi değerleri önerilen seviyelerden daha düşüktü. Tükenene kadar süren egzersiz testinin ve yüksek şiddetli (sprint) ve orta şiddetli (15 km’lik yarış) egzersiz testinin, özellikle orta zincirli yağ sitleri ile ilgili olarak, kros kayakçılarında serum doymuş yağ asidi profili üzerinde benzer etkilere sahip olduğunu gösterdik.
Tükenene kadar, 1.3 km’lik ve 15 km’lik egzersiz testi serum doymuş yağ asidi profilini aynı şekilde değiştirmiş; bu, orta zincirli yağ asitlerinin (kaprik, laurik ve miristik) konsantrasyonlarında önemli bir artış olarak ortaya çıkmış fakat 1,3 km’ik ve 15 km’lik yarışlar arasında bir fark saptanmamıştır.
Tükenene kadar, 1,3 km ve 15 km’lik egzersiz testlerinde bazal değerlere göre uzun zincirli yağ asidi konsantrasyonlarında herhangi bir değişiklik olmaksızın, orta zincirli yağ asitlerinin konsantrasyonlarında önemli bir artış olarak ortaya çıkararak serum doymuş yağ asidi profilini benzer şekilde modifiye etmiştir.
Pratik Uygulama Önerisi
Pratik açıdan bakıldığında bu çalışma, sprint gibi yüksek yoğunluklu yükler altında trigliserit şeklinde orta zincirli yağları içeren takviyelerin kullanılmasının mümkün olduğunu göstermektedir.
