- Yol bisikletinde eğimli yol ve düz yol farkı dikkate alınmalıdır.
- Yol bisikletçisi yolda, yokuş bisikletçisi yokuşta daha az yorgunluk algılamış.
- Az katılımcı ile özelleştirilmiş grupların ayrılması sonucu gruplar arasında yaş, boy, kilo ve antropometrik farklar oluşturmaktadır.
Ne amaçlamışlar?
Bisiklette özelleşme ile yol bisikleti sporunda özellikle takım yarışlarında bisiklet sporcularının farklı yol koşulları veya takımdaki görevlerine göre özelleştikleri ve sporcuların bu özelleşmelere göre strateji belirledikleri görülmektedir. Bu çalışma ile düz ve yüksek eğimli yolda özelleşmiş sporcuların bu farklı koşullarda ancak güç çıktıları eşitlenerek yapılan sürüşlere bisiklet sporcularının algılanan efor seviyeleri ve fizyolojik cevapları (kalp atım hızları ve laktat konsantrasyonları) incelenmiş.
Nasıl Yapmışlar?
Çalışmaya, yaşları ortalama 26 olan 19 müsabık yol bisikletçisi katılmış. Katılımcılar ile çalışma öncesi yapılan görüşmelerde bulundukları takımlardaki görevleri ve kendilerini düz yolda ve eğimli yollarda nasıl hissettikleri sorularak katılımcılar düz yol, yokuş ve çok yönlü bisikletçi olarak özelliştikleri alana göre kategorize edilmiş. İlk olarak 20 dakika maksimal eforda zamana karşı test ile yarışçı deneklerin fonksiyonel eşik güçleri belirlenmiş. Farklı günlerde ve sürüşler arasında 48 saat olacak şekilde, farklı özellikteki 2 yolda (%0 eğim ile %6 eğim) 10 dakika süren bir test yapılmış. Testlerde katılımcıların güç çıktıları ve kadansları aynı tutulmuş, sürüş sırasında vücut pozisyonları eşitlenmiş. Testler sırasında katılımcıların kalp atım hızları kaydedilmiş. Test sonunda ise laktat testleri ve algılanan zorluk dereceleri kaydedilmiş.
Ne Bulmuşlar?
Yapılan testler aynı güç ve kadans ile uygulanmasına rağmen düz yol bisikletçisi olarak kategorilendirilen katılımcıların kalp atım hızları, algılanan zorluk seviyeleri ve laktat konsantrasyonları düz yol testinde daha düşük çıkarken, yokuş bisikletçisi diye kategorilendiren katılımcıların algılanan zorluk seviyeleri ve laktat konsantrasyonları yokuş testinde daha düşük çıkmış. Yokuş bisikletçilerinin kalp atım hızlarında ise testler arasında anlamlı bir fark bulunamamış.
Pratik Uygulama Önerisi
Güç çıktıları ve kadansları eşitlenmesine rağmen farklı eğimlerde farklı fizyolojik cevaplar alınması, bisiklet takımı seçmelerinde antrenörlerin farklı eğimlerde gerçekleştirecekleri testler sonucu sporcu seçimi yapmalarının daha uygun olacağını göstermektedir. Bununla beraber laboratuvarda veya ev antrenman sistemlerinde istenen güç ve kadansta yapılan antrenmanlar ile sahada yapılan antrenmanların sonucunda aynı cevapların elde edilemeyeceği düşünülebilir. Bu sebeple saha antrenmanlarına daha fazla önem vermenin yarış şartlarına yakınlığından dolayı daha faydalı olacağı söylenebilir.
Düz yol & Yokuş
Δ 17 -17% Kan laktakları
Δ 3 0% Nabız
Δ 7 -6% Algılanan zorluk
Değişim Tablosu
Çalışmaya yönelik yorumlar
Çalışmada %0 ve %6 eğim testlerinin sahada farklı günlerde yapılması, hava sıcaklığı, nem, rüzgar ve hız farkından dolayı maruz kalınan rüzgar gibi çevresel etkenleri değiştirerek çalışmanın sonucunu etkilemiş olabilir. Bununla beraber katılımcı sayısının arttırılması ve bisiklette özelleşme konusunda grupların ayrılma metodunun daha net belirlenmesi çalışmanın sonuçlarını kuvvetlendirecektir. Az katılımcı ile özelleştirilmiş grupların ayrılması sonucu gruplar arasında yaş, boy, kilo ve antropometrik farklar oluştuğu ve bu farkların da performans ve fizyolojik cevaplar üzerinde etkili oldukları bilinmektedir.
